Skręcenie stawu skokowego należy do najpowszechniej występujących urazów, przez co może się przydarzyć tak naprawdę każdej osobie. Do skręcenia kostki nierzadko dochodzi podczas codziennego funkcjonowania, ale zdecydowanie częściej problem ten występuje w wyniku uprawiania sportu. Niektóre aktywności mogą przy tym nieco bardziej zwiększać ryzyko skręcenia stawu skokowego. Warto się z nimi zapoznać, a także dowiedzieć się więcej na temat specyfiki samego urazu
Charakterystyka stawu skokowego
Staw skokowy znany jest także jako staw skokowo-goleniowy, który spełnia bardzo ważne funkcje w biomechanice całego ciała. Za jego pośrednictwem wykonywać można bowiem ruchy zgięcia i wyprostu stopy, a częściowo także jej ruchy boczne. Z uwagi na skomplikowaną budowę anatomiczną i specyficzną funkcjonalność, staw skokowy jest dość mocno narażony na rozmaite urazy. Za jego utrzymanie w odpowiedniej pozycji z kośćmi odpowiadają więzadła kostki, które odpowiadają za ochronę przed nieprawidłowymi ruchami – np. obracaniem, toczeniem czy skręcaniem stop. Więzadło ma elastyczną strukturę, dlatego może rozciągnąć się w granicach możliwości oraz powrócić do normalnej pozycji. Jeżeli jednak wykroczy poza normalny zakres, następuje jego skręcenie. Do takiej właśnie sytuacji najczęściej dochodzi podczas uprawniania niektórych aktywności sportowych.
Intensywne i dynamiczne sporty
W niektórych aktywnościach sportowych występują bardzo intensywne, nagłe i dynamiczne ruchy, zmiany kierunku, skoki czy lądowania. Dotyczy to chociażby piłki nożnej, siatkówki czy koszykówki, których uprawianie może zwiększać ryzyko urazów stawu skokowego. Dyscypliny te bardzo często wymuszają od zawodnika nieodpowiedniego ustawienia stopy podczas lądowania, co w rezultacie wywołuje nadmierne rozciągnięcie lub nawet zerwanie wiązadeł stabilizujących staw skokowy. Aby uniknąć takich sytuacji i ograniczyć ryzyko występowania urazów, należy przede wszystkim zadbać o odpowiednie przygotowanie fizyczne. Przed treningiem lub rozgrywką trzeba odbyć wystarczającą rozgrzewkę, a także unikać nadmiernego zmęczenia mięśniowego. W przypadku wystąpienia urazu, niezbędna będzie rehabilitacja stawu skokowego.
Aktywności na nieregularnym terenie
Uszkodzenia stawu skokowego mogą być spowodowane także aktywnościami, które są uprawiane na nieregularnych i nierównych nawierzchniach. Dotyczy to np. szklaków górskich, terenów leśnych czy piaszczystych plaż. Szczególnie niebezpieczne jest bieganie, które może doprowadzić do niekontrolowanego ustawienia stopy. W rezultacie następuje przeciążenie struktur stawowych, co skutkuje skręceniem. Aby bezpiecznie uprawiać biegi terenowe czy trekking, należy szczególną uwagę zwracać na technikę stawiania stóp. Sposobem na zminimalizowanie ryzyka kontuzji jest też odpowiedni dobór obuwia. W przypadku urazu takiego, jak skręcenie stawu skokowego fizjoterapia może się jednak okazać konieczna. Rehabilitacja po skręceniu kostki zawsze powinna odbywać się pod kontrolą doświadczanego specjalisty.
Sporty zimowe i sporty ekstremalne
Ryzyko uszkodzeń stawu skokowego jest szczególnie wysokie w przypadku różnych sportów zimowych, takich jak narciarstwo czy chociażby jazda na łyżwach. Na urazy mocno narażone są również osoby uprawiające snowboard, u których kontuzje często są spowodowane niekontrolowanym upadkiem lub rotacją stopy podczas jazdy. W takiej sytuacji także niezbędna będzie fizjoterapia stawu skokowego. Podobnie wygląda to w przypadku różnego rodzaju sportów ekstremalnych, do których należy chociażby parkour. Z uwagi na dość dynamiczne ruchy i spore obciążenie ciała, tego rodzaju aktywność znacząco podnoszą ryzyko urazów stawu skokowego. Warto przy tym pamiętać, że rehabilitacja skręconej kostki może być konieczna nie tylko w przypadku sportowców. Do kontuzji często dochodzi np. w wyniku noszenia niewłaściwego obuwia czy wchodzenia po stromych schodach. Ryzyko stwarzają tak naprawdę wszelkie aktywności, które obniżają stabilność stawu.
